DÍA 1. “LA JUVENTÚ JAJA, SABE LO QUE QUIRE SABE A DONDE VA”
Chocolate con améndoas, zume de piña, hummus, botas, chuvasqueiro e unhas cantas mudas… e a rodar. Vilaxoán recibiunos entre a néboa, co ruxe ruxe da maré e algunha que outra pingueira. Chegar e encher, un oco no paseo da praia do Preguntoiro deseñado para nós e o noso chalet andante, berlingo prestada que acollería o noso sono e os nosos cansazos nos días próximos. A golpe de mércores, con toda a enerxía do mundo achegámonos ao recinto do festival con curiosidade e muitas gañas de bailoteo, un público tímido puidose ver na estrea do anfiteatro, no parque de Doña Concha, onde Sinner deu inicio aos concertos do mércores, seguido de Boyana Kostova e colegas, onde o son máis ouveado foi o de Pili Pampín!, regresión ao plató do Luar, e é que “unha noite no muíño, unha noite non é nada, unha semaniña enteira isa si que é muiñada”, e como tal a organización do Revenidas nesta 18º edición pisou forte con cinco días cheos de música, baile, gastronomía, circo e muito goce.
DIA 2. A NECESIDADE DE DERRUBAR OS MUROS
O pronóstico meteorolóxico deu unha viravolta e ofreceunos días de praia e solpores calorosos. Na mañá do xoves, mentras preparabamos o almorzo, o veciño Jaime cantaba “la juventud jaja, sabe lo que quiere sabe donde va” e compartía as súas andainas como bateeiro na ría de Arousa, antes de dirixirse ao Centro Sociocomunitario de Vilaxoán a tomar o seu descafeinado.
E que razón tiña, a nós igual xa nos queda algo lonxe a xuventude, pero ben sabemos que se non podemos bailar non é a nosa revolución. Fixemos novas amizades e aprendimos novas palabras.
A tarde do xoves inaugurouse co grupo euskaldún Gatibu, liberándonos do noso cativerio cotiá, cun concerto bailongo e soleado, a ritmo dun “bang bang txiki txiki bang bang”, enfatizando a nosa irmandade co pobo vasco e deixando claro que un pobo nunca morre mentras continue cantando. Logo foi o turno de Suu, cantautora catalana ao son de cancións coma Tant de bo “caminant trobarem un camí fet a mida, caminant sota els peus no hi haurà cap ferida”. A sorte tivémola nós de poder ver no escenario tantas mostras de afecto á diversidade. A Duendeneta foi a guinda que nos acompañou en todo o festival, acollendo un repertorio cheo de artistas galegas, que lindo ouvir temazos de xente tan molona coma O Rabelo, Flow do Toxo, Habelas Hainas, Malandrómeda ou Ataque Escampe, unhas djs que puxeron a todo Vilaxoán a saltare, ata deixarense a voz. Copa Turbo continuou a festa, eles “son un grupo e tocan música” e nos desmelenámonos co seu punkrock. E pra remendar este kaos de musculaturas desenfreadas viñeron dende Barna as mozas de Ketekalles, coa súa rumba hiphopera dende as entrañas. Falandonos de monstros, de coidados, de autodefensa feminista, solidaridade e da necesidade de derrubar os muros, alentando os nosos ouvidos coa súa música transgresora, esperanzadora e directa: “si vas a tomar nuestra palabra, es mejor ketekalles”. Horas máis tarde soaba de fondo “hoy me he levantado he visto destrucción, he bajado al parque y solo hay dolor, hoy no sale el sol solo hay destrucción Ines, Ines, inesita Ines, hoy no sale el sol solo hay dolor”, canción dos madrileños Boikot, que abría a quenda dos pogos e deixaba paso as primeiras maniotas.
DIA 3. EIQUÍ NO CHE FALAMOS CASTEJANO, NON!
O terceiro día subiron ao escenario Sondarúa, rap combativo dende Ponteareas, pregoando dende a ironía o pouco que mola falar galego, vaites que si que falando castellano cheghas a todos lados. E de volta ao pogo con Lendakaris Muertos, activando o seu “detector de gilipolleces”. E quen ía dicir que as olleiras tiveran tanto gancho inspirador? Logo dende Compostela coñecíamos ás Bratzantifa, coa súa lírica do cotía, animándonos a perrear na precariedade que nos consome, cantando “as corenta horas lévoas marcadas no lombo olleiras, pelo sucio e a cabeza coma un bombo xa non son a que era, xa pasei os dezaoito”. A ver dicídeme, a quen non lle cunde conectar con temas que falen con tanta transparencia do complexo que é sobrevivir neste sistema? Xusto ven de pregoar Laura Pausini que ela pasa muito de cantar o “Bella Ciao” por ser esta unha canción moi política. O certo é que xa nos encargamos nós de entoala ben forte na noite do venres cos italianos Talco, antifascismo ou barbarie a ritmo de ventos-metais. Grande Amore proseguiu coa súa electrónica vulnerable, danzamos as penas, mentres coreografiabamos a tristeza e corroborabamos que os nosos corazóns non nos cabían no peito con tanta adrenalina. É que é irremediable que en cinco días de intensidade festivaleira non te atopes coa resaca emocional de fronte. A notalxia do pasado, o remexido da memoria histórica, os tempos que corren, a raiba e a tenrura nunha partitura, nos sorrisos suorentos e as olladas anestesiadas pola vibración do son, baixo os pasamontañas, foron Moscow Death Brigade quen remexeu ao público desta volta, lume de bengalas, “se volves caer deixa que esta sexa unha canción para erguerte”, erguerte contra o racismo, o sexismo e a homofobia.
DIA 4. IMOS PRÓ VERMUTE!!
O sábado houbo programación dende ben cedo, como din as Bratzantifa imos po vermú, da man de Dakidarría cun público rebelde, unido e alegre. Ruxían as tripas mais aínda quedaban reservas pra dalo todo con Monouliousdop, coas súas letras xoguetonas “non son un cantautor, son un cantamañanas”. Xa de tarde, as Tanxugueiras arrasaron no torreiro da festa, na que o tradi colleu toda a forza das ferriñas a vibraren, os aturuxos e os agarrados encheron o ambiente. Ladilla Rusa seguiulles co seu humor performativo e undergraund, e o púbico entoou o nome de “Macaulay Culkin” coa mesma intensidade se cabe que o de Pili Pampín días atrás. Dende Valencia chegaron ZOO, coa súa reivindicación do uso do valenciá e alentando a reconciliarnos co concepto de adoctrinamento, porque adoctrinar no noso é preciso nun mundo que nos quere a todos uniformes e súbditos, adoctrinar no coidado, no respeto, na solidaridade é ben, facendo do medo unha danza tribal, porque morrer é non vivir luitando. A seguir, continuamos o baile con DOEN, grupo local, e Dubioza Kolectiv dende Bosnia, xa uns clásicos da música balcánica. Suorentas e sen voz pechamos a noite con Baiuca, nunha foliada electrónica repleta de retrousos e coplas a resoar na pel: “vai repicar no pandeiro, escoita as ondas do mar, quero ver os teus olliños, sorrindo cada mañá”.
DÍA 5. NA LOITA E NA FESTA, O MACHISMO SEMPRE APESTA
E tanto que sorrimos. Xa no domingo fomos a polo pan e en lugar de ir a misa somerximonos no teatro. Quen son, onde estou? cuestionábanse a compañía Paraíso Teatro, acompañadas de boleros e faíscas que albiscaban en escena. O cheiro ás revenidas xa estaba impregnando os nosos padais. Sen dúbida é este día o máis salientable do evento: a interxeracionalidade, as portas abertas á veciñanza, a foliada e as parrillas ardentes. De sobremesa houbo circo, desta volta por todo o alto, o PeterPunk estaba de aniversario, o globo escintilaba no ar, perdéndose no medio das árbores, unha nena lle contaba a súa avoa “os globos marchan pra nunca volver”. A gala de circo foi moi emotiva, houbo risas e choros, enchenta de kiwis con Brais das Hortas, batalla de globos , aéreos sutis coa compañía Al grano e un bechiño de ollos grandes a gabear polas cordas, bdsm para todos os públicos con Pajarito, o “Matamá” e “A maldisión dos ghusanitos” do Leo e Arremecaghona e con moita nostalxia de lembrarnos dos compas que xa non están: Manu, Juanín, Pedro e Fiz. E é que ás veces sobran as palabras, como dín os Dakidarría. Coa panza chea de rir tralos tartazos do Peterpunk chegamos a un concerto de Caamaño e Ameixeiras tenro e agarimoso, o anfiteatro encheuse de rodas de xente a sacaren puntos de xota e muiñeira, ao ritmo do acordeón e do violín destas dúas mozas que foron quen de arrolar os nosos ouvidos nunha danza divertida de xogo das cadeiras.
Corpos en movemento, tenrura e raiba, o persoal é político, a pista de baile tamén o é. Subir a un escenario implica a responsabilidade de saber que estas a ser referente, que a túa voz vai repercutir nos ouvidos do público. A arte pode ser un lugar fermoso para a deconstrucción e a aprendizaxe, a reivindicación das linguas minorizadas, a loita contra a lgtbi+fobia, a patada na boca ao fascismo, falar da nostalxia, da vulnerabilidade e dos afectos, criticar a un sistema opresor que nos agrede no cotiá e acreditar como na festa tamén se pode facer camiño. A asociación Repichoca soubo ben como misturar todo isto cunha programación rica e acolledora de público diverso. Quixeramos rematar este diario cuns versos populares que versiona Ortiga, “eu chorar chorei o domingo a tarde, que veña lourenzo e que diga a verdade, que diga a verdade pero con cautela”. E aí imos, non queremos mentir, a posta en escena de Ortiga non nos molou nada, reprimimos o corpo do baile, navegando na contradicción, todo o discurso feminista que acolleran as diferentes actuacións previas perdeu a forza nun escenario onde o Chicho collía un protagonismo para deixar en segundo plano a súas colegas, mozas, que, segundo o que puidemos observar, servían cubatas, movían os seus abanos e xogaban con globos, coma se de mero decorado se tratasen. O dito o machismo na festa sempre apesta.
Fotógrafa: Xandra Táboas Martínez
Redactora: Andrea Arís Couso
